De stamvader van mijn familietak is Thomas Koops (1734-1790). Hij is geboren in het Drentse Kolderveen als zoon van Coop Jans. Zijn kinderen en de latere generaties droegen zijn voornaam vervolgens als hun achternaam. Tot ongeveer 1850 woonden en werkten allen in Kolderveen, maar daarna ging men de wereld in en ontstonden meerdere familietakken, ondermeer in Oldemarkt, in de Haarlemmermeer en in Hoogeveen.

In deze blog worden oude verhalen rond de familie Thomas verteld en zoektochten naar oude gebeurtenissen beschreven, met als doel bijna of al helemaal vergeten familieleden weer enigszins uit de vergetelheid te halen.

zondag 9 april 2017

Hendrik Vos Thomas (1861-1883)

Het doorgeven van de achternaam Thomas in de Haarlemmermeer heeft rond het jaar 1880 aan een zijden draadje gehangen. Dat de achternaam Thomas er nu nog steeds aanwezig is, is te danken aan Hendrik Vos Thomas, die ooit zelf slechts zes jaar in de Meer heeft gewoond. Wie was hij eigenlijk?

Hendrik Vos Thomas, ongeveer 1882

Hendriks ouders, Roelof Thomas en Roelofje Vos, trouwden in haar geboortedorp Giethoorn op 5 maart 1857 en verhuisden vrijwel onmiddellijk naar de pas drooggelegde Haarlemmermeer om er te gaan pionieren in de landbouw. De burgerlijke stand van Haarlemmermeer schreef hen in op 24 september van datzelfde jaar.
De Meer was toen nog woest en ledig. Ze hebben er waarschijnlijk in de eerste jaren min of meer gekampeerd want de boerderij waar ze later woonden werd pas in 1859 opgeleverd. In april 1858 werd hun eerste zoon Jan geboren, gevolgd door Hendrik in maart 1861.
Hendrik kreeg de extra voornaam “Vos” mee. Dat was een eerbetoon aan zijn grootvader in Giethoorn, Hendrik Vos. Omdat opa Vos de grootste financier was van de in 1859 gereedgekomen boerderij, was deze sindsdien ook bekend als de Hendrikshoeve.

Hendrikshoeve, omstreeks 1920

Het gezin werd in april 1862 verder uitgebreid na de geboorte van de tweeling Margje en Jacob. Jacob is echter slechts 6 maanden oud geworden. Het vijfde kind kwam levenloos ter aarde en de geboorte kostte ook Roelofje Vos in augustus 1863 het leven. Zoals in een ander verhaal op deze site al is verteld, verscheen vervolgens de grootmoeder van vaders kant, Jentje van Raalte (de weduwe van Jan Roelofs Thomas) om het huishouden te gaan leiden.
In 1866 gebeurde er iets opmerkelijks: de dan vierjarige Hendrik Vos Thomas werd ondergebracht in Giethoorn bij zijn grootouders. Misschien werd er van uitgegaan dat Jan Thomas, de oudste zoon, de erfopvolger zou worden en was er in Giethoorn niemand die opa Hendrik Vos wilde opvolgen. Diens enige zoon, Koop Vos, was geboren in 1842 en dus al 24 jaar. Hij was bakker van beroep, trouwde in 1867 en verliet de ouderlijke woning.
Toch zou het allemaal anders lopen. Het begon in de Haarlemmermeer met het overlijden van Roelof Thomas in 1875. Na een ziekbed van 14 dagen bezweek hij op 40-jarige leeftijd aan een longontsteking. Zijn zoon Jan was toen 16 jaar en nog te jong om het landbouwbedrijf zelf te leiden. Er werd een bedrijfsleider gezocht om de acute problemen te bezweren.


Maar ook Jan Thomas werd ziek en ook hij overleed aan een longontsteking, op 11 april 1880. Alleen Margje en haar oma Jentje van Raalte waren toen nog overgebleven en het was op dat moment dat Hendrik Vos Thomas terugkeerde op zijn geboorteboerderij en de hoofdbewoner werd.
Oma Jentje van Raalte is in 1881, 70 jaar oud, overleden en in het jaar daarop zijn zowel Margje (met Teunis van Vuuren) als Hendrik Vos Thomas (met Jannetje Roodenburg) getrouwd.
Op 29 december 1882 wordt een zoon geboren binnen het huwelijk van Hendrik en Jannetje die ze de naam Roelof geven. Slechts vijf maanden is de jongen op de wereld als zijn vader Hendrik, ook weer aan een longontsteking, overlijdt.
De weduwe Roodenburg hertrouwt niet veel later, verlaat de boerderij en neemt Roelof mee in haar nieuwe gezin. Margje Thomas en Teunis van Vuuren worden dan de bewoners van Hendrikshoeve en na hen hebben nog drie generaties van Vuuren daar gewoond.

Hendrikshoeve, 2006

Roelof Thomas (1882-1939) keerde niet terug op Hendrikshoeve maar betrok toen hij oud genoeg was een andere boerderij. Zijn oudste zoon heette ook weer Hendrik Vos Thomas en diens jongste zoon ook. Zo overleeft de naam Vos via de achternaam Thomas nog steeds, 160 jaar na het huwelijk van Roelof Thomas en Roelofje Vos.